Απόστολος Διαμαντής: Πού χωλαίνει η εξουσία; > ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ > Απόστολος Διαμαντής: Πού χωλαίνει η εξουσία;
Απόστολος Διαμαντής: Πού χωλαίνει η εξουσία;

Απόστολος Διαμαντής: Πού χωλαίνει η εξουσία;

dromena
Μοιράσου το!

  • ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

Κατάμεστη η Επίδαυρος, εξαιρετικός ο Σπέισι, διδακτικός του Σαίξπηρ ο Ριχάρδος. Τι μας έμαθε; Ότι όσο εξουσιάζω, υπάρχω…

ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ για βασιλιάδες. Διότι σήμερα δεν μετράει ούτε το μυαλό ούτε το σώμα, όπως μετρούσαν στα χρόνια μετά την Αναγέννηση και μέχρι πρότινος. Σήμερα γίναμε ολίγον Μεσαίωνας. Μόνον άμα έχεις εξουσία υπάρχεις. Ακόμη και κουτσός, δηλαδή, να είσαι ή καμπούρης, όπως ο Ριχάρδος ο Γ΄ του Σαίξπηρ, μόνον εφόσον εξουσιάζεις κάποιους έχεις υπόσταση. Ειδάλλως, ως λαό, σε τρώει το μαύρο σκοτάδι.

Ίσως γι’ αυτό ακριβώς να γίνεται απόψε το σώσε, εδώ στην Επίδαυρο. Έχει συγκεντρωθεί σύμπασα η κοινωνική και πολιτιστική εξουσία μας για να πάρει τη βασιλική αύρα του δολοπλόκου Ριχάρδου και όλοι εμείς οι υπόλοιποι την αύρα των ισχυρών. Και φυσικά, να δούμε από κοντά τον σπουδαίο αμερικανό ηθοποιό Κέβιν Σπέισι.

Βεβαίως, η δική μας σημερινή ελίτ είναι λιγο τσουρούτικη. Μετρίας εμβέλειας. Αν ο Κέβιν Σπέισι ερχόταν πριν από μερικές δεκαετίες, θα υποδεχόταν η Επίδαυρος είτε τον Νιάρχο και τον Ωνάση με την Κάλλας, είτε τον Χατζιδάκι με τον Χορν. Σήμερα όμως βολευόμαστε κοσμικώς με τις κομψές κυρίες Λάτση και Κόκκαλη. Και καλλιτεχνικώς με τη Μαρία Σολωμού στα μαύρα ρομαντικά νεγκλιζέ και τη Μαρία Ναυπλιώτου με την αιθέρια κίτρινη τουαλέτα της. Προσθέτουμε επίσης τον Σταμάτη Φασουλή δίπλα στην Άννα Νταλάρα και τον συμπαθή Σάκη Ρουβά, ο οποίος χαμογελάει και συνεχώς φωτογραφίζει τα γύρω με το ασημί κινητό του. Στο όλο κοσμικό σκηνικό πρέπει απαραιτήτως να προσθέσουμε τη Νόνικα Γαληνέα σε πολύχρωμο ανσάμπλ, τον Ηλία Ψινάκη με παρδαλό πουκάμισο και τον νεαρό ηθοποιό Παναγιώτη Μπουγιούρη ντυμένο στα λευκά, που τονίζονται από ένα λευκό κασκόλ, προφανώς λόγω του καλοκαιρινού ψύχους που θερίζει αυτήν την εποχή την Επίδαυρο.

Ο Κέβιν Σπέισι, με την σοφία της απλότητας που χαρακτηρίζει τους αμερικανούς ηθοποιούς, είναι κυριολεκτικά εμβρόντητος από το ιερό τοπίο και έχει τη συναίσθηση του χώρου, όπως ακριβώς δεν φαίνεται να έχουν συνήθως οι νεαροί έλληνες ηθοποιοί και σκηνοθέτες, που τα τελευταία χρόνια στην Επίδαυρο εμφανίζουν πάντα την αυθάδεια της άγνοιας. Κοιτάζει με μάτια αληθινά έκπληκτα το κοινό και τις ιστορικές πέτρες και ερμηνεύει το κλασικό έργο απόλυτα προσηλωμένος στο νόημα. Χωρίς εξυπνάδες.

Η μοντερνιτέ του είναι απόλυτα ελεγχόμενη από το σαιξπηρικό κείμενο. Διότι όταν οι Αγγλοσάξωνες παίζουν Σαίξπηρ γνωρίζουν πως πρέπει να μιλήσουν για την εξουσία και τη μοίρα της. Όταν οι Ρώσοι παίζουν Τσέχωφ, γνωρίζουν επίσης πως πρέπει να δώσουν τη γοητεία της ρωσικής αριστοκρατίας που χάνεται από την αστική εποχή. Εμείς, αντίθετα, όταν σήμερα παίζουμε Αισχύλο, κάνουμε διαγωνισμό παλαβομάρας. Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος δεν υπάρχει πουθενά. Διότι λείπει προφανώς η αρχαιογνωσία. Και έτσι το ρίχνουμε στις σκηνοθετικές ακρότητες. Κάναμε δηλαδή το κλασικό δράμα Greek idol.

Ο βασιλιάς Ριχάρδος ήταν κάπως ασχημούτσικος και γενικώς τέρας της φύσεως. Αλλά η ανθρώπινη φύση που διψάει για αίμα και εξουσία υπερίσχυσε πάνω του και, αφού παντρεύτηκε την δούκισσα Άννα, για να έχει κάλυψη, ακολούθως ξεπάστρεψε τα αδέλφια του, τους δούκες Εδουάρδο και Γεώργιο, και όσα ανίψια έβλεπε στο διάβα του, ούτως ώστε να ανοίξει ο δρόμος για το θρόνο. Δρόμος βαμμένος με αίμα. Αυτό σημαίνει πατάω επί πτωμάτων για να ανέβω ιεραρχικά. Δεν χρειάζεται πάντα να σκοτώνεις όμως. Η παραβολή επιβεβαιώνεται και με άλλα πτώματα. Άμα απολύεις 200.000 ανθρώπους, τι είσαι; Δεν είσαι Ριχάρδος;

Φυσικά ανάμεσα στους θεατές δεν υπάρχει σήμερα κανένας απολυμένος, αν εξαιρέσουμε βεβαίως τους καημένους τους ηθοποιούς, οι οποίοι για να βρουν δουλειά πλέον πρέπει να κάνουν τάμα στη Μεγαλόχαρη. Και αν. Διότι πόσους να προλάβει κι αυτή; Τουλάχιστον με τους βασιλιάδες του Μεσαίωνα είχες μια πιθανότητα να επιβιώσεις, εάν ο μονάρχης ήταν φιλεύσπλαχνος. Σαν προστάτης όφειλε να ταϊζει ενίοτε το λαό του. Σήμερα όμως η κοινωνία του χρήματος δεν έχει καμιά τέτοια υποχρέωση. Σου λέει ο Μάνος, εφόσον περισσεύεις στο Δημόσιο, άντε πνίξου.

Και δεν μπορείς να περιμένεις από πουθενά. Είχαμε κι εμείς κάποτε βασιλιά, τον Κωνσταντίνο, ο οποίος είναι εδώ απόψε ντυμένος κάζουαλ, ως απόγονος του Ριχάρδου. Αλλά οι σημερινοί βασιλιάδες είναι για να κάνουν παρελάσεις και να παντρεύονται. Ουσία μηδέν. Οπότε πρέπει να τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας. Και έτσι αναγκαζόμαστε είτε να τους καρατομούμε ως άχρηστους είτε να ρίχνουμε τις ανόητες κυβερνήσεις μας. Πάλι χωρίς αποτέλεσμα. Το χρήμα δεν έχει πατρίδα.

Δύσκολη εποχή. Μόνον η τέχνη μένει κάπως σαν παρηγοριά και ίσως κανένα κεράκι στις γιορτές. Την ώρα που ο Ριχάρδος, στα τελευταία του, λέει την περίφημη φράση του “το βασίλειό μου για ένα άλογο”, όλοι σκεφτόμαστε εμβρόντητοι: αυτός είχε να δώσει τουλάχιστον και ένα βασίλειο στο κάτω-κάτω. Εμείς; Τι θα δώσουμε για το άλογο;

Ο Ριχάρδος ήταν τέλειος ως Κέβιν Σπέισι. Διότι δεν πρέπει να έχουμε καμία αμφιβολία. Όταν ένας σταρ του Χόλιγουντ παίζει, το θεατρικό πρόσωπο εξαφανίζεται Προέχει ο σταρ. Θυμάται κανένας τον Μάκβεθ; Όχι, βέβαια. Τον Όρσον Ουέλς θυμάται μόνον. Οπότε εδώ υπάρχει ένα ζήτημα προτεραιότητας. Και αν η Επίδαυρος συνεχίσει αυτό το βιολί με τους διάσημους, σε λίγο δεν θα διαφέρει από το Μπροντγουέι.

Βεβαίως, αν εμείς έχουμε βαρέσει θεατρική διάλυση και κάνουμε τη μια χαζομάρα πάνω στην άλλη, τότε δικαίως θα έρθει και η Αντζελίνα Τζολί να κάνει την Εκάβη. Τουλάχιστον οι Αμερικανοί είναι και νοήμονες. “Αυτό που έζησα στην Επίδαυρο θα με ακολουθεί σε όλη μου τη ζωή” είπε μετά ο Κέβιν Σπέισι. Ας πήγαινε όμως κι αυτός κάθε Αύγουστο να βλέπει τον Ευριπίδη σε καρτούν, όπως εμείς, και θα ’βλεπε: ούτε απέξω δεν θα πέρναγε.

__________________________________

  • Πρώτη δημοσίευση: Έψιλον (ειδική έκδοση της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας), τεύχος 1061, 21 Αυγούστου 2011

Μοιράσου το!
ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΔΡΩΜΕΝΑ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΙΣΩΣ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ

© dromena.net All rights reserved. | Developed by Δυτικός Άνεμος