Άντερσον Μάξγουελ (1888 – 1959)
Ο Μάξγουελ Άντερσον (James Maxwell Anderson, 15 Δεκεμβρίου 1888 – 28 Φεβρουαρίου 1959) ήταν Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος, γιος ιεροκήρυκα. Γεννήθηκε στο Ατλάντικ της Πενσυλβάνιας. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα κι αργότερα στο Πανεπιστήμιο του Stanford στο Κονέκτικατ. Στα 1914 εργάστηκε ως καθηγητής των αγγλικών. Οι ιδέες του όμως άσκησαν αρνητική επιρροή στην καριέρα του. Ήταν αιτία να απολυθεί από τη θέση που είχε στο Κολλέγιο Whittier στην Καλιφόρνια, προπαγανδίζοντας το ειρηνιστικό κίνημα κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι πρώτες επιτυχίες του στο θέατρο ήταν πεζά ρεαλιστικά δράματα (prose realism). Σε συνεργασία με τον Laurence Stallings γράφει το πολεμικό δράμα “Τί κοστίζει η δόξα” (What Price Glory?, 1924) κι αργότερα μια αστική σατιρική κωμωδία “γάμου” “Τα παιδιά του Σαββάτου” (Saturday’s Children, 1927), όπως και τους “Θεούς της Αστραπής” (Gods of Lightning, 1928), μαζί με το δημοσιογράφο Harold Hikerson, σχετικά με την υπόθεση Σάκκο-Βαντσέττι (Sacco-Vanzetti), όπου δύο αθώοι εργάτες μετά από δικαστική πλάνη καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν με την κατηγορία πως λήστεψαν και δολοφόνησαν έναν εισπράκτορα.
Αργότερα, το 1933, ο Άντερσον γράφει μια χιουμοριστική πολιτική σάτιρα “Και τα δυο σας σπίτια” (Both Your Houses, 1933), που του χάρισε το Βραβείο Πούλιτζερ. Ο Άντερσον είναι ο δραματουργός που καθιέρωσε στο αμερικανικό θέατρο την έμμετρη τραγωδία (verse drama). Η καριέρα του κορυφώνεται πράγματι με τα ιστορικά έμμετρα δράματά του “Βασίλισσα Ελισάβετ” (Elizabeth the Queen, 1930) για το μοιραίο έρωτα της βασίλισσας της Αγγλίας Ελισάβετ με το Λόρδο του Έσσεξ, τη “Μαρία της Σκωτίας” (Mary of Scotland, 1933) με ηρωίδα την αντίζηλο της Ελισάβετ Μαρία Στούαρτ, καθώς και το ποιητικό δράμα “Άννα των Χιλίων Ημερών” (1948) για την Άννα Μπολέιν και τον τραγικό γάμο της με τον Ερρίκο Η’ της Αγγλίας.
Η κορυφαία στιγμή στην καριέρα του Άντερσον φτάνει το 1935 με το ποιητικό δράμα (poetic drama) “Αποχείμωνο” (Winterset, 1935), σατιρίζοντας το σύγχρονό του υλιστικό κόσμο. Στο θέμα του φασισμού στρέφεται με το “Λάργκο Κη” (Largo key, 1939), δραματοποιώντας τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας.
Θέματα παρμένα από την αμερικανική ιστορία ξετυλίγονται στα θεατρικά έργα του “Νύχτα στο Τάος” (Night over Taos, 1932) και “Βάλλυ Φορτζ” (Valley Forge, 1934) σχετικά με τη ζωή του Τζορτζ Ουάσινγκτον, από την αυστριακή ιστορία “Η Μάσκα των Βασιλιάδων” (Mask of Kings, 1937) για τον αινιγματικό θάνατο του πρίγκιπα Ροδόλφου των Αψβούργων και από τη μεσαιωνική ιστορία την “Ιωάννα της Λορένης” (Joan of Lorraine, 1946), που έγινε και κινηματογραφική ταινία το 1948 με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν.
Σε συνεργασία με το Γερμανό συνθέτη Κουρτ Βάιλ (Kurt Weill, 1900 – 1950), ο Άντερσον έγραψε και έργα για το μουσικό θέατρο – τη “Γιορτή της Νέας Υόρκης” (Knickerbocker Holiday, 1938), “Χαμένοι στ’ αστέρια” (Lost in the Stars, 1949), μιούζικαλ βασισμένο στο μυθιστόρημα του Νοτιοαφρικανού συγγραφέα Alan Paton “Κλάψε, Αγαπημένη Πατρίδα” (Cry, the Beloved Country, 1948).
Σε δύο άλλα έργα του, το “Κερί στον Άνεμο” (Candle in the Wind, 1941) και “Παραμονή του Αγίου Μάρκου” (The Eve of St. Mark, 1942), ο Άντερσον πραγματεύεται γεγονότα από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στο “Ξυπόλυτος στην Αθήνα” (Barefoot in Athens, 1951) δραματοποιεί τη δίκη του Σωκράτη. Από τα τελευταία έργα του είναι “Ο κακός σπόρος” (The Bad Seed, 1954), μια θεατρική διασκευή του ομότιτλου μυθιστορήματος του William March (1893 – 1954).
O Άντερσον, όπως έχει ειπωθεί, έγινε για το αμερικανικό θέατρο ό,τι ήταν ο Σίλερ για το γερμανικό και ο Ροστάν για το γαλλικό θέατρο. Πέθανε στις 28 Φεβρουαρίου 1959 από εγκεφαλικό στο Στάνφορντ του Κονέκτικατ.
Latest posts by dromena (see all)
- Κυκλοφορεί σε μετάφραση του Καθηγητή Βάιου Λιαπή το βιβλίο «Το Αρχαίο Θέατρο μέσα από τις Πηγές» - 14 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (3) - 11 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (2) - 10 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (1) - 10 Νοεμβρίου, 2024
- Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024