Κατίνα Παξινού – Andante moderato

Κατίνα Παξινού – Andante moderato

dromena
Μοιράσου το!

  • ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

1.

Όταν φεύγει ένας μεγάλος – ή μια μεγάλη – ηθοποιός, φεύγουν μαζί, για πάντα, πολλά άλλα πρόσωπα. Ναι, για πάντα! Φεύγουν όλα τα πρόσωπα, που είχε εκείνος ή εκείνη ενσαρκώσει, δίνοντάς τους όσα ο ποιητής δε μπορεί να τους δώσει ο ίδιος· κορμί, κίνηση, έκφραση, φωνή, κραυγή, βλέμμα, γέλιο, λυγμό ή (αν ο ήρωας ή η ηρωίδα του έργου πεθαίνει) το θάνατο, που με μοναδικό και ανεπανάληπτο τρόπο δίνει ο μεγάλος – ή η μεγάλη – ηθοποιός στα πρόσωπα, που μαζί τους ταυτίζεται.

2.

Η αθέατη αυτή συνοδεία προσώπων, που, μ’ έναν υπόκωφο ρυθμικό βηματισμό, προχωρούν πανηγυρικά και μπαίνουν, μαζί με τον μεγάλο ή τη μεγάλη ηθοποιό, στον άλλον κόσμο, στη σιωπηλή αθανασία, έχει κάτι το ιερό και ανατριχιαστικά μυστηριακό. Το αισθάνθηκα για πρώτη φορά ιδιαίτερα, όταν είδα να οδηγείται στην τελευταία της κατοικία η Κατίνα Παξινού. Έκλεισα μια στιγμή τα μάτια μου και είδα να τη συνοδεύουν και να φεύγουν, για πάντα, μαζί της η Εκάβη και η Μπερνάρντα Άλμπα, η Ιοκάστη και η Άννα Κρίστι, η Ηλέκτρα και η Μαίρη Ταϊρόν, η Κλυταιμνήστρα και η μητέρα του Αμλέτου, η Άτοσσα και η Πιλάρ, η Φαίδρα και η Χέντα Γκάμπλερ, η Αγαύη και η κυρία Άλμπινγκ, η Μήδεια και η Γηραιά Κυρία, η Σάρρα και η Μάννα Κουράγιο, και άλλες… και άλλες μορφές, που έτσι, όπως τις είχε ενσαρκώσει η Κατίνα, δεν πρόκειται ποτέ πια να περπατήσουν επάνω στη γη.

3.

Ναι, είδα (κλείνοντας μια στιγμή τα μάτια μου) να συνοδεύουν την Κατίνα στον τάφο – και πέρα από τον τάφο – όλα τα πρόσωπα, που είχε ενσαρκώσει Εκείνη. Και, βλέποντας μέσα μου την πολύχρωμη και αλλόκοτη αυτή συνοδεία, μου φάνηκε πως άκουσα, παιγμένο από μιαν ορχήστρα ουράνιων οργάνων, το Andante moderato της τέταρτης και ύστατης συμφωνίας (Op. 98) του Γιοχάννες Μπραμς, που είχε κάμει τον Ρίχαρντ Στράους, όταν νέος το πρωτάκουσε, να πει, ότι ο νους του πήγε σε μια σιωπηλή νεκρώσιμη πομπή επάνω σε φεγγαρόλουστα υψώματα. Η Κατίνα, που ξεκίνησε στη ζωή της από τη Μουσική, αλλά και που ολόκληρη η υπόστασή της, όπως εκφραζόταν στους τόνους και στις αποχρώσεις της φωνής της, στις δονήσεις των ψυχικών και σωματικών χορδών της, έμεινε πάντα συνυφασμένη με το πνεύμα της Μουσικής, ήταν φυσικό, σχεδόν αναπότρεπτο, να με κάμει ν’ ακούσω – την ώρα της ύστατης πορείας επάνω στη γη των προσώπων, που είχε ενσαρκώσει – κάποιους από τους ακατάλυτους ήχους, που έχω αγαπήσει. Και άκουσα (μπορεί να τ’ άκουσε κ’ Εκείνη με την καταπληκτική ακοή της ψυχής της) το λουσμένο από το μαγικό φως του απάτητου ακόμα φεγγαριού Andante moderato του κύκνειου μεγάλου άσματος του Μπραμς.

4.

Έφυγαν, λοιπόν, για πάντα μαζί της πολλά άλλα πρόσωπα, δαιμονικές μορφές μυθικού μεγέθους και αδύνατες τρυφερές υπάρξεις, φοβερές φόνισσες και κακότυχες ψυχές, θηρία και κυνηγημένες ελαφίνες, που όλες τους είχαν βρει την εξιλέωσή τους – μια μοναδική και ανεπανάληπτη στο είδος και ύφος της εξιλέωση (άφεση ή δικαίωση) – στη μορφή της Κατίνας Παξινού. Αλλά, για όσους τη γνώρισαν από κοντά και την αγάπησαν, έφυγε και κάποια άλλη, που δεν ήταν ούτε Εκάβη, ούτε Μπερνάρντα Άλμπα. Έφυγε η Κατίνα της καθημερινής ζωής, που είχε κάμει κι αυτήν – την τόσο υποτιμημένη “καθημερινή” ζωή – να δείξει τη μεγάλη της αλήθεια, τη μεγάλη της ομορφιά.

________________

  • “Νέα Εστία”. Αφιέρωμα στην Κατίνα Παξινού. Έτος ΜΖ΄, τόμος 93ος, τεύχος 1097, 15 Μαρτίου 1973
  • Κεντρική φωτογραφία: Η Κατίνα Παξινού (Θεατρικό Μουσείο-Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου).

Μοιράσου το!
ΔΡΩΜΕΝΑ ΜΕΛΕΤΕΣ-ΑΡΘΡΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΙΣΩΣ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ

© dromena.net All rights reserved. | Developed by Δυτικός Άνεμος