Τάκης Μουζενίδης (1909 – 1981)
Ο Τάκης (Θεόδωρος) Μουζενίδης (1909 – 8 Αυγούστου 1981) ήταν σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου. Γεννήθηκε στη Τραπεζούντα του Πόντου το 1909. Μετά το ξεριζωμό των Ελλήνων ήλθε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη όπου και ανέλαβε πολύ νεαρός από το 1929 μέχρι το 1931 τη διεύθυνση του Ωδείου Θεσσαλονίκης ενώ παράλληλα με όμιλο φοιτητών ίδρυσε το “Ελεύθερο Θέατρο της Θεσσαλονίκης”. Λέγεται πως η συμμετοχή του στις Δελφικές τελετές του 1927 με τον “Προμηθέα Δεσμώτη” της οικογένειας του Σικελιανού ήταν εκείνο τελικά που τον επηρέασε ιδιαίτερα στη μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία του.
Στη συνέχεια μετά το πέρας των νομικών του σπουδών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μετέβη στη Γερμανία όπου σπούδασε σκηνοθεσία και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας, ιστορίας της τέχνης και του πολιτισμού, ψυχολογίας και αισθητικής, στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Εκεί εργάσθηκε αρχικά ως βοηθός σκηνοθέτη, στο Κρατικό Δραματικό Θέατρο, και αργότερα ως προϊστάμενος του τμήματος πειραματικής σκηνοθεσίας του Επιστημονικού Θεατρικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου του Βερολίνου.
Το 1937 επανήλθε στην Ελλάδα όπου και διορίστηκε αμέσως σκηνοθέτης της Κρατικής Σκηνής και καθηγητής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 1943 σκηνοθετώντας 20 περίπου θεατρικά έργα. Ακολούθως συνεργάσθηκε με όλους τους μεγάλους θιάσους της Αθήνας σκηνοθετώντας πλήθος έργων μεταξύ των οποίων «Σχολείο γυναικών» του Μολιέρου, τα «Θαμπά τζάμια», τον «Παίκτη» του Ντοστογιέφσκι, τη μουσική κωμωδία «Μ΄ αγαπά, δεν μ΄ αγαπά», την «Ιωάννα της Λωραίνης» του Άντερσεν, τον «Υπηρέτη δύο αφεντάδων» του Γκολντόνι κ.α.
Το 1946 ίδρυσε το θεατρικό οργανισμό «Αυλαία». Με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη και τον Δημήτρη Μυράτ οργάνωσε και σκηνοθέτησε, το 1952, την «Ορέστεια» του Αισχύλου, που περιόδευσε στη Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη, Κάιρο, Αλεξάνδρεια , Πορτ Σάιντ και Κύπρο. Στη συνέχεια με το θίασο της Κατερίνας (Ανδρεάδη) ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση του πρώτου παιδικού θεάτρου με επαγγελματίες ηθοποιούς. Από το 1952 διεύθυνε την υπό τον ίδιο ιδρυθείσα πρώτη στην Ελλάδα Σχολή Μουσικού Θεάτρου υπό την επωνυμία «Σπουδαστήριο του Μουσικού Θεάτρου».
Το 1954 σκηνοθέτησε στο Τουρκικό Κρατικό Θέατρο στην Άγκυρα το έργο «Ωραία Ελένη» του Σ. Μπαττού, και τον επόμενο χρόνο συνεργάσθηκε με το αντίστοιχο θέατρο της Κωνσταντινούπολης. Το 1958 δίδαξε στο Κρατικό Θέατρο Σόφιας την «Αντιγόνη». Στη συνέχεια και για ενάμισι χρόνο παρακολούθησε κατόπιν προσκλήσεων τις θεατρικές κινήσεις στη Σοβιετική Ρωσία, Τσεχοσλοβακία, Ανατολική Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Βουλγαρία και Κίνα για την τελευταία την οποία εξέδωσε και σχετικό βιβλίο.
Από το 1954 υπήρξε ο μόνιμος σκηνοθέτης του Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου του Μάνου Κατράκη. Το 1959 κατόπιν πρόσκλησης ανέλαβε η σκηνοθεσία της «Μήδειας» στο Κρατικό Θέατρο της Άγκυρας, και στη συνέχεια επανήλθε σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο (Ελλάδας).
Συνεργασίες του με το Εθνικό Θέατρο
Ζακυνθινή σερενάτα (1938), Σχολείο κακογλωσσιάς (1939), Το κοντσέρτο (1939), Τα δημιουργηθέντα συμφέροντα (1939), Δωροθέα Άγγερμαν (1940), Ένα ποτήρι νερό (1940), Αντιγόνη (1940), Ιφιγένεια εν Ταύροις (1941), Η βεντάλια (1941), Μήδεια (1942), Η γυναίκα στοιχειό (1943), Ηρακλής μαινόμενος (1960), Ηλέκτρα (1961), Αίας (1961), Το κράτος του ζόφου (1962), Ρόσμερσχολμ (1962), Ελένη (1962), Ρόδο χωρίς αγκάθι (1963), Το σκυλί του περιβολάρη (1963), Άλκηστις (1963), Ανδρομάχη (1963), Ντόνα Ντιάνα (1963), Οι δαιμονισμένοι (1964), Ανδρομάχη (1964), Ίων (1964), Ανδρομάχη (1964), Άλκηστις (1964), Το σπίτι της κούκλας (Νόρα) (1964), Τα φτερά του Ίκαρου (1965), Τρωάδες (1965), Άλκηστις (1965), Η κωμωδία των παρεξηγήσεων (1965), Η μπόρα (1965), Το επάγγελμα της κυρίας Γουώρεν (1966), Ικέτιδες (1966), Ο Δον Χιλ με το πράσινο παντελόνι (1967), Ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις (1967), Άλκηστις (1968), Ρήσος (1968), Τρωάδες (1968), Ο βυσσινόκηπος (1969), Ηλέκτρα (1969), Ιφιγένεια εν Αυλίδι (1970), Μαρία Στούαρτ (1970), Το λεβεντόπαιδο (1971), Πέρσαι (1971), Ιφιγένεια εν Αυλίδι (1971), Ηλέκτρα (1971), Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα: Ο γυρισμός (1971), Ορέστεια: Αγαμέμνων (1972), Ορέστεια: Χοηφόροι – Ευμενίδες (1972), Ορέστεια: Αγαμέμνων (1972), Ορέστεια: Χοηφόροι – Ευμενίδες (1972), Δον Κιχώτης (1972), Οιδίπους τύραννος (1973), Γύρνα πίσω μικρούλα Σήμπα (1973), Οθέλλος (1973), Προμηθεύς δεσμώτης (1974), Οιδίπους τύραννος (1981).
Εκτός όμως των παραπάνω ο Τάκης Μουζενίδης δίδαξε την τέχνη της σκηνογραφίας και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης καθώς και στις ΗΠΑ. Σκηνοθέτησε περί τα 150 θεατρικά έργα, όλων των ειδών, των σημαντικότερων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, από τα οποία τα 20 ήταν αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, με τελευταία εκείνη του 1981 «Οιδίπους Τύραννος» που ανεβάστηκε στην Επίδαυρο με τον Μάνο Κατράκη. Επίσης συνεργάσθηκε με όλους τους μεγάλους ηθοποιούς σκηνογράφους και μουσικοσυνθέτες της εποχής του μέχρι και τους Θεοδωράκη και Χατζιδάκι.
Ο Τάκης Μουζενίδης ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) καθώς και Γενικός Γραμματέας του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου. Μιλούσε επίσης τουρκικά, γαλλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος της Αθήνας. Πέθανε στις 8 Αυγούστου 1981.
Πηγές
“Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου” τ.13ος, σ.991.
Latest posts by dromena (see all)
- Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024
- Ο Σαίξπηρ στο πολεμικό Λονδίνο - 11 Απριλίου, 2024
- Η “Δωδέκατη νύχτα” του Σαίξπηρ - 2 Απριλίου, 2024
- Αν ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθετούσε τον τηλεφωνικό κατάλογο - 31 Μαρτίου, 2024
- Ο σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024