Κάρλο Γκότσι (1720 – 1806)
Ο Κάρλο Γκότσι (conte Carlo Gozzi, 1720-1806) ήταν Ιταλός θεατρικός συγγραφέας από την Βενετία. Ήταν το πιο διακεκριμένο μέλος της φιλολογικής εταιρείας Γκρανελλέσκι, που κήρυττε την χρήση της τοσκανικής διαλέκτου αντί της ενετικής. Αυτό ήταν το πρώτο πεδίο σύγκρουσής του με τον Κάρλο Γκολντόνι και τους άλλους Ενετούς θεατρικούς συγγραφείς που έγραφαν στα Βενετσιάνικα.
Το δεύτερο και αιματηρότερο πεδίο ήταν η μορφή της κωμωδίας. Ο Γκότσι ήταν υπέρμαχος της Commedia dell’arte, του αυτοσχεδιασμού δηλαδή των ηθοποιών πάνω σ’ ένα σκελετό υπόθεσης και χαρακτήρων που φορούσαν μάσκες. Ο Γκολντόνι επιζητούσε την εισαγωγή γαλλικών προτύπων, έργων δηλαδή χαρακτήρων και με συγκροτημένη εξ αρχής υπόθεση, ανυπομονώντας «να γίνει Μολιέρος».
Ανταλλάχτηκαν φιλολογικές ύβρεις: ο Γκολντόνι αποκάλεσε τον Γκότσι «σκυλί που γαβγίζει στο φεγγάρι» κι αυτός δημοσίευσε μιαν ανθολογία «βρωμερών υπαινιγμών και άλλων αισχροτήτων» του Γκολντόνι. Η διαμάχη έρριξε ολόκληρη την Βενετία σ’ ένα είδος φρενίτιδας.
Το 1761 ένας θίασος ανέβασε την Αγάπη των τριών πορτοκαλιών, έργο που έγραψε ο Γκότσι προκληθείς από τον «αντιτοσκανικό» συγγραφέα Πιέτρο Κιάρι, για ν’ αποδείξει την υπεροχή της Commedia dell’arte –και την δική του βέβαια. Ήταν ένα απλό σενάριο –που σατίριζε πάντως τον Γκολντόνι και τον Κιάρι- στο οποίο διάφορες «μάσκες» αναζητούν τρία πορτοκάλια με μαγικές ιδιότητες. Το αποτέλεσμα ήταν ένας θρίαμβος για τον Γκότσι μετά τον οποίο Γκολντόνι και Κιάρι αναγκάστηκαν να φύγουν από την Βενετία.
Ο Γκότσι έγραψε άλλους εννέα μύθους στα επόμενα πέντε χρόνια, αλλά φάνηκε ασυνεπής: τους έγραψε ολόκληρους, και μάλιστα έμμετρους, και δεν άφησε περιθώρια για αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών-μασκών.
Η τελική νίκη πάντως ήταν του Γκολντόνι που επανέκτησε την θέση του στην Ιταλία και παίζεται παντού μέχρι σήμερα. Ο Γκότσι επέζησε χάρη στις μελοδραματοποιήσεις των έργων του, γνωστότερες των οποίων είναι αυτή της Αγάπης των τριών πορτοκαλιών από τον Προκόφιεφ και προ πάντων η Τουραντό του Πουτσίνι.
Latest posts by dromena (see all)
- Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024
- Ο Σαίξπηρ στο πολεμικό Λονδίνο - 11 Απριλίου, 2024
- Η “Δωδέκατη νύχτα” του Σαίξπηρ - 2 Απριλίου, 2024
- Αν ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθετούσε τον τηλεφωνικό κατάλογο - 31 Μαρτίου, 2024
- Ο σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024