Ευαγγελία Παρασκευοπούλου (1865 – 1938)
Η Ευαγγελία Παρασκευοπούλου (1865 – 19 Ιανουαρίου 1938) ήταν δραματική ηθοποιός και από τις πρώτες μεγάλες “Κυρίες” και πρωταγωνίστριες του ελληνικού θεάτρου που μεσουράνησε στη τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. Γεννήθηκε εκ της οικογένειας Σκορδίλη, κατ΄ άλλους στην Κρήτη και κατ΄ άλλους στην Κωνσταντινούπολη.
Στη θεατρική σκηνή πρωτοεμφανίστηκε στη Χίο το 1881. Δύο χρόνια αργότερα ήλθε στην Αθήνα όπου και προσλήφθηκε στον θίασο των αδελφών Ταβουλάρη. Τότε παντρεύτηκε τον επίσης ηθοποιό Νικόλαο Παρασκευόπουλο.
Διακρίθηκε αμέσως κυρίως σε τραγικούς και δραματικούς ρόλους. Διακρίνοντας το ταλέντο της ο Νικόλαος Λεκατσάς την προσέλαβε στο θίασό του και της ανέθεσε όλους τους γυναικείους τραγικούς πρωταγωνιστικούς ρόλους των έργων που ανέβαζε Σαίξπηρ και Ελλήνων συγγραφέων.
Ιδιαίτερη επιτυχία είχε ως “Αδριανή Λεκουβρέρ“, ως “Κυρία με τας Καμελίας“, ως “Τόσκα“, αλλά κυρίως ως “Φαύστα” στο ομώνυμο έργο του Βερναρδάκη. Αργότερα περιήλθε στο εξωτερικό, στις ελληνικές παροικίες συγκινώντας μέχρι αλλοφροσύνης τους Έλληνες της διασποράς. Τους μεγαλύτερους όμως θριάμβους της τις γνώρισε στην Αθήνα όταν επανήλθε και έπαιζε τις ελληνικές τραγωδίες του Βερναρδάκη. Τότε ο αθηναϊκός τύπος της αναγνώρισε τον τίτλο “η Ελληνίς Σάρα Μπερνάρ”.
Εκείνη την εποχή το θεατρόφιλο κοινό της Αθήνας είχε χωρισθεί σε “Παρασκευοπουλιστές” και σε “Βερωνιστές“, τους θαυμαστές δηλαδή της επίσης μεγάλης “κυρίας” του Θεάτρου, Αικατερίνης Βερώνη. Χαρακτηριστικά, αναφέρονται τα επεισόδια του 1893 για την παράσταση της «Φαύστας» του Βερναρδάκη. Ο Βερναρδάκης είχε προτιμήσει την Βερώνη για την πρεμιέρα του έργου στο θέατρο «Ολύμπια» αλλά ο Δ. Κοτοπούλης επέλεξε την Παρασκευοπούλου για να ανεβάσει το έργο μία μέρα αργότερα στο θέατρο «Ομόνοια». Το ενθουσιασμένο κοινό τους, που κάθε βράδυ τις γέμιζε με ανθοδέσμες, απέζευξε τις άμαξες των δυο ηθοποιών από τους ίππους και τις έσερνε το ίδιο υπό μορφή διαδήλωσης στους δρόμους της Αθήνας. Έτσι οι παθιασμένοι θαυμαστές τους συναντήθηκαν μετά την παράσταση στην Ομόνοια και κατέληξαν σε συμπλοκή.
Το 1904 η Ευαγγελία Παρασκευοπούλου παρουσίασε την “Κοντέσσα Βαλέραινα” του Γρ. Ξενόπουλου με τον θίασο του Κ. Χρηστομάνου. Την ίδια χρονιά ερμήνευσε τον ανδρικό ρόλο του Άμλετ. Γενικά όμως μετά το 1910 αποσύρθηκε από τη θεατρική σκηνή, εμφανιζόμενη μόνο σε έκτακτες παραστάσεις, όπως στη “Τρισεύγενη” του Κ. Παλαμά το 1915. Πέθανε στην Αθήνα σχεδόν ξεχασμένη από όλους.
Η ζωή της έχει εμπνεύσει τον λογοτέχνη Μάνο Ελευθερίου στο μυθιστορηματικό (και βραβευμένο με το κρατικό βραβείο Μυθιστορήματος 2005) έργο του “Ο καιρός των χρυσανθέμων”.
Σημειώσεις
- Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου τ.15ος σ.521
- Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα τ.48ος σ.176
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Γ.Β. Τσοκόπουλος: Θεατρικαί μελέται: Ευαγγελία Παρασκευοπούλου από το Ημερολόγιον Σκώκου, Τόμ. 8, Αρ. 1 (1893) – Βιβλιοθήκη & Υπηρεσία Πληροφόρησης – Πανεπιστήμιο Πατρών.
- Αχιλλέας Παράσχος: Ευαγγελία Παρασκευοπούλου, ποίημα αφιερωμένο στη μεγάλη ηθοποιό από το Ημερολόγιον Σκώκου, Τόμ. 8, Αρ. 1 (1893) – Βιβλιοθήκη & Υπηρεσία Πληροφόρησης – Πανεπιστήμιο Πατρών.
- Δ.Ι. Μάργαρης: Ευαγγελία Παρασκευοπούλου ως Μηδεία, επί της σκηνής του εν Ζακύνθω ελληνικού θεάτρου Ο Φώσκολος, ποίημα αφιερωμένο στη μεγάλη ηθοποιό από το Ημερολόγιον Σκώκου, Τόμ. 9, Αρ. 0 (1894) – Βιβλιοθήκη & Υπηρεσία Πληροφόρησης – Πανεπιστήμιο Πατρών.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΘΕΑΤΡΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (1835-1920) 2) ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ) (ειδικότερα κεφάλαιο 11)
Latest posts by dromena (see all)
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Τζωρτζ Μπέρναρ Σω. Εικονοκλάστης και ηθικολόγος - 29 Νοεμβρίου, 2024
- Κυκλοφορεί σε μετάφραση του Καθηγητή Βάιου Λιαπή το βιβλίο «Το Αρχαίο Θέατρο μέσα από τις Πηγές» - 14 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (3) - 11 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (2) - 10 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (1) - 10 Νοεμβρίου, 2024