Πιερ Ογκιστέν Καρόν Μπομαρσέ (1732 – 1799)
Ο Πιερ Ογκιστέν Καρόν Μπομαρσέ, (Pierre Augustin Caron de Beaumarchais) ήταν Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, ωρολογοποιός, μουσικός, επιχειρηματίας ποιητής και τυχοδιώκτης γεννήθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 1732 στο Παρίσι, όπου και πέθανε στις 18 Μαΐου του 1799, από επιπλοκές που συνδέονταν με το μεγάλο σωματικό του βάρος και την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, οι οποίες τού προκάλεσαν αποπληξία και τάφηκε στο κοιμητήριο Περ Λασέζ.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Πιερ Ογκιστέν Καρόν και ήταν ένα από τα δέκα παιδιά του ωρολογοποιού Αντρέ Σαρλ Καρόν και της Λουΐζ Νικόλ Πισόν. Στην παιδική ηλικία του έμαθε να παίζει βιολί, φλάουτο και άρπα και πήγε στο εμπορικό σχολείο του Αλφορτβίλ, όπου έμαθε λατινικά.
Το 1759, νυμφεύθηκε τη Madeleine Aubertin-Francquet, χήρα ενός πλούσιου πελάτη του πατέρα του και, μετά το θάνατο της, κληρονόμησε μια μικρή περιουσία, και πήρε το όνομα Μπομαρσέ. Το 1768, έκανε το δεύτερο του γάμο, με μια άλλη πλούσια χήρα, τη Geneviève Wattebled Lévêque, με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Augustin Caron de Beaumarchais ο οποίος πέθανε σε ηλικία τεσσάρων ετών και μια κόρη που πέθανε αβάπτιστη. Η Λεβέκ, πέθανε, το 1770. Το 1786, νυμφεύθηκε τη Marie-Thérèse Willermanulas, η οποία γέννησε στις 5 Ιανουαρίου του 1777, την κόρη του, Eugénie de Beaumarchais.
Άσκησε το επάγγελμα του πατέρα του και, σε ηλικία είκοσι ενός χρόνων, εφηύρε ένα νέο μηχανισμό για τα ρολόγια, τον οποίο αντέγραψε ανταγωνιστής του. Για το λόγο αυτό, απευθύνθηκε στην Ακαδημία Επιστημών, η οποία τον δικαίωσε και, κέρδισε, το 1754, δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, που βοήθησε στην κατασκευή τυποποιημένων μερών των ωρολογίων. Με αφορμή αυτήν την υπόθεση, έγινε γνωστός και διορίστηκε ωρολογοποιός του βασιλιά, ο οποίος, παρήγγειλε τον ίδιο, ένα ρολόι, ίδιο με αυτό που είχε κατασκευάσει για την Μαντάμ ντε Πομπαντούρ.
Δίδαξε άρπα στις κόρες του Λουδοβίκου ΙΕ’ και έλαβε διάφορες θέσεις στη Γαλλική αυλή, που τού εμπιστεύτηκε μυστικές αποστολές, που απαιτούσαν ιδιαίτερους χειρισμούς, όπως, η προμήθεια όπλων για τους αγωνιστές της Αμερικανικής ανεξαρτησίας, το 1776. Ως μυστικός πράκτορας, ανέπτυξε πλούσια δράση, τροφοδοτώντας με χρήματα και οπλισμό τους εξεγερμένους εναντίον των Άγγλων, Αμερικανούς, ενώ δέχθηκε δολοφονική επίθεση σε δάσος της Βαυαρίας και φυλακίστηκε στην Αυστρία.
O Ζοζέφ Παρί Ντουβερνέ, ένας ισχυρός τραπεζίτης τον βοήθησε να γίνει χρηματιστής και έτσι, μπόρεσε να αγοράσει τον τίτλο “Secretaire du Roi” (Σεκρετέρ ντου Ρουά), και έγινε κληρονομικά αριστοκράτης. Από το 1764 έως 1766, ταξίδεψε στην Ισπανία για υποθέσεις του Ντουβερνέ και παρευρέθηκε σε δικαστήριο και οικονομικές διαπραγματεύσεις, για να εξασφαλίσει το μονοπώλιο του εμπορίου σκλάβων. Ασχολήθηκε, όμως, και με την υπόθεση του José Clavijo y Fajardo, ο οποίος είχε δύο φορές υποσχεθεί να παντρευτεί την αδελφή του, αλλά δεν τήρησε το λόγο του.\Το 1777, ίδρυσε μια από τις πρώτες οργανώσεις, για να προστατεύσει τα δικαιώματα των συγγραφέων. Μετά το θάνατο του Βολταίρου, αγόρασε τα απαγορευμένα βιβλία του και άνοιξε ένα τυπογραφείο στο Κελ, όπου εξέδωσε την πρώτη πλήρη έκδοση των έργων του Βολταίρου, γεγονός, που του προκάλεσε πλήρη οικονομική καταστροφή.
Κατά το πρώτο μέρος της Γαλλικής επανάστασης, το 1789, μπήκε ένοπλος στη Βαστίλη και ανέλαβε την επίβλεψη της καταστροφής της, όμως, αργότερα, εκεί κοντά, αγόρασε ένα οικόπεδο, στο οποίο έκτισε πολυτελές σπίτι.
Κατηγορήθηκε για απόκρυψη όπλων και καλαμποκιού στο σπίτι του. Παρ’ όλο που η έρευνα δεν έφερε στο φως, τίποτε άλλο πέρα από χιλιάδες αντίτυπα από των εκδόσεων των έργων Βολτέρου, κατηγορήθηκε ως προδότης της Δημοκρατίας και φυλακίστηκε στις 20 Αυγούστου του 1792, στο Αμπαγιέ. Μια εβδομάδα αργότερα, αφέθηκε ελεύθερος, με την μεσολάβηση της ερωμένης του, Ουρέτ ντε λα Μαρινιέρ.
Έπειτα, κατέφυγε στην Ολλανδία και την Αγγλία, ενώ η περιουσία του κατασχέθηκε, το σπίτι του σφραγίστηκε και εκτέθηκε σε κίνδυνο η ζωή του, όπως και της γυναίκας, της κόρης και της αδελφής του, που είχαν παραμείνει στη Γαλλία. Επέστρεψε το 1796 στη Γαλλία, όπου συνέχισε τις επαγγελματικές δραστηριότητές του, αλλά οι εκκλήσεις του για την απόδοση της ιδιοκτησίας του, αποδείχθηκαν άκαρπες.
Η ζωή του γυρίστηκε σε ταινία με τίτλο “Μπομαρσέ, ο προκλητικός”. από τον Εντουάρ Μολινάρι. Ο σκηνοθέτης, τον περιέγραφε ως θαυμαστή του Βολτέρου, πολιτικά τοποθετημένο στον αντίποδα των Δημοκρατικών, ταλαντούχο τυχοδιώκτη και ραδιούργο που κινούνταν στους κύκλους της βασιλικής αυλής και της αριστοκρατίας, ενώ τον εμφάνιζε να εξαγοράζει τίτλους ευγενείας και δημόσια αξιώματα, ώστε να εξασφαλίζει εξουσία, διασημότητα, αισθησιασμό και χλιδή.
Προικισμένος με σπάνιες λογοτεχνικές ικανότητες, έγραψε έργα που όχι μόνο γνώρισαν (και μερικά γνωρίζουν ακόμα) επιτυχία, αλλά και που άσκησαν βαθιά επίδραση στη γαλλική λογοτεχνία και ανέδειξαν το συγγραφέα τους σ` έναν από τους κυριότερους θεατρικούς εκπροσώπους της νεώτερης δραματουργίας.
Ύστερα από μια σειρά παράτες (parades), κωμικά και λαϊκίζοντα έργα, γραμμένα για το ιδιωτικό θέατρο του Λενορμάν ντ’ Ετιόλ, συζύγου της Πομπαντούρ, έγραψε διάφορα έργα.
- “Eugénie” (Ευγενία, 1767), δράμα εμπνευσμένο από ένα ταξίδι του στην Ισπανία, το οποίο δημοσίευσε μαζί με ένα Δοκίμιο για το σοβαρό δραματικό είδος, επηρεασμένο από τη θεωρία του Ντιντερό
- “Les Deux Amis, ou le Négociant de Lyon” (Οι δύο φίλοι, ή Ο έμπορος της Λυών, 1770), αστικό δράμα
- “Tarare” (Ταράρ,1787), λιμπρέττο του Μπομαρσέ στο μελόδραμα του Αντόνιο Σαλιέρι
- Trilogie de Figaro, ou Le Roman de la famille Almaviva (Η τριλογία του Φίγκαρο)
- “Le Barbier de Séville ou la Précaution inutile” (Ο Κουρέας της Σεβίλης ή Οι ανώφελες προφυλάξεις, 1775), αρχικά ως παράτα, ύστερα ως κωμική όπερα και τέλος ως ζωηρότατη παραδοσιακή κωμωδία
- “La Folle journée, ou le Mariage de Figaro” (Η τρελλή μέρα ή Οι γάμοι του Φιγκαρό, 1784), το οποίο εντυπωσίασε με την τόλμη που χαρακτήριζε τη ζωηρή κωμικότητά του: η παράσταση του έργου αρχικά απαγορεύτηκε –είχε περιοριστεί μόνο σε ιδιωτικούς κύκλους– αλλά ύστερα σημείωσε πρωτοφανή επιτυχία
- “L’Autre Tartuffe, ou la Mère coupable” (Ο άλλος ταρτούφος ή Η ένοχη μητέρα, 1792)
Οι κωμωδίες του, άρεσαν πολύ στο γαλλικό κοινό, γιατί καυτηρίαζαν τα ήθη κι έθιμα των ευγενών και τις παραβάσεις τους σε βάρος του λαού.
Έγραψε επίσης τα “Απομνημονεύματα”, το 1773. με αφορμή μία από τις θορυβώδεις δίκες του. Το 1961, δημοσιεύτηκε ένας τόμος, με τίτλο “Σημειώσεις και σκέψεις”, ο οποίος περιλαμβάνει διάφορα ανέκδοτά του.
O Γκαίτε, σε ηλικία 25 χρόνων έγραψε το ερωτικό δράμα “Κλαβίγκο”, το οποίο βασίστηκε στα «Απομνημονεύματα», όπου ο Μπωμαρσαί αναφέρεται στην ερωτική αποπλάνηση, την ηθική ταπείνωση και την ψυχοσωματική εκμηδένιση της μικρής αδελφής του από έναν Ισπανό αριβίστα και καριερίστα γόη, τον Κλαβίχο.
- Ο Μπομαρσέ στην όπερα
Latest posts by dromena (see all)
- Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024
- Ο Σαίξπηρ στο πολεμικό Λονδίνο - 11 Απριλίου, 2024
- Η “Δωδέκατη νύχτα” του Σαίξπηρ - 2 Απριλίου, 2024
- Αν ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθετούσε τον τηλεφωνικό κατάλογο - 31 Μαρτίου, 2024
- Ο σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024