“Το θέατρο και η εποχή” – έρευνα για το θέατρο μιας άλλης εποχής! (Α΄ μέρος)

Σε μια εποχή πολύ σκληρή για τον τόπο μας λόγω εμφυλίου, το περιοδικό “Νέα Εστία” (έτος΄, τόμος 39ος, τεύχος 449, 15 Μαρτίου 1946) δημοσίευσε μια έρευνα με τίτλο “Το θέατρο και η εποχή” και τις απαντήσεις θεατρικών συγγραφέων στα παρακάτω ερωτήματα: –Το Θέατρο, που άσχετα με την οποιαδήποτε ποιότητα, είναι η λαϊκότερη, η κοινωνικότερη μορφή […]

Η ερμηνεία του Αριστοφάνη

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Η έγκριση ή η απόρριψη μιας καλλιτεχνικής ερμηνείας, όταν τυχαίνει είτε από το ίδιο της το θέμα είτε από την πρόθεση του ερμηνευτή, να έχει τα στοιχεία του σοβαρού, δεν μπορεί να γίνεται αξιωματικά και αβασάνιστα. Οφείλει να είναι κάπου θεμελιωμένη. Και θεμελίωση τέτοια δεν πρέπει να θεωρηθεί το αυθαίρετο προσωπικό μας γούστο […]

Η τεράστια κυρία του νεοελληνικού θεάτρου, Κυβέλη

Η Κυβέλη Ανδριανού κυριάρχησε στα σανίδια του πρώτου μισού του 20ού αιώνα συνυφαίνοντας τη θεατρική τέχνη με την ίδια της την καριέρα. Όταν οι παλιοί μιλούσαν εξάλλου για θέατρο, σε δύο κυρίες πήγαινε πάντα το μυαλό τους, στην Κυβέλη και τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Η Κυβέλη σήκωσε κυριολεκτικά το νεοελληνικό θέατρο στις πλάτες της χαρίζοντας κολοσσιαίες […]

Αύγουστος Στρίντμπεργκ (1849 – 1912)

Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ (August Strindberg, 22 Ιανουαρίου 1849 – 14 Μαΐου 1912) ήταν Σουηδός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και ζωγράφος. Γεννήθηκε το 1849 στη Στοκχόλμη – το τέταρτο παιδί από τα έντεκα της οικογένειας – από μικροαστό πατέρα, έμπορο αποικιακών και υπάλληλο ναυτιλιακής εταιρίας που είχε χρεοκοπήσει, κι από μητέρα κόρη ράφτη, που ήταν παραδουλεύτρα της οικογένειας και που τη στεφανώθηκε ο πατέρας του […]

“Το μπαλκόνι” του Ζαν Ζενέ | Θίασος Έλσας Βεργή (1962) – κριτική Α. Τερζάκη

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Είναι αξιέπαινη, και πολύ, η Έλσα Βεργή, που είχε το θάρρος ν’ ανεβάσει στο θέατρό της το “Μπαλκόνι” του Ζαν Ζενέ. Πολύ περισσότερο που δεν μπορεί να έχει αποβλέψει σε κανένα είδος εμπορικής επιτυχίας μ’ ένα τέτοιο έργο, και που για το ανέβασμά του θα ξόδεψε ένας Θεός ξέρει πόσα. Το βέβαιο είναι […]

Η αλήθεια και ο πόνος στον Πιραντέλο

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Το θέατρο του Πιραντέλο, που είχε τόσο σκανδαλίσει την επομένη του πρώτου μεγάλου πολέμου, σήμερα είναι ανεγνωρισμένο καθεστώς. Αυτό δεν το εμποδίζει ωστόσο να προκαλεί πάντα την προσοχή, κι όχι μόνο των ανθρώπων του θεάτρου ή των διανοουμένων, που είχαν βαλθεί τότε να το συζητούν, για να το αξιολογήσουν, ή και, απλούστερα ακόμα, […]

Η οικογένεια του Mrozek

IAN KOTT “ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και επέκταση; – αυτό είναι το μότο μας. Καταστρέψτε τους παλιούς τύπους, κάτω οι συμβατισμοί, ζήτω η δυναμική : Να ζήσετε δημιουργώντας, κινηθείτε και αγωνισθείτε να πάτε πέρα από συμβατισμούς και πέρα από τη μορφή!”, λέγει ο Stomil, ένας από τους χαρακτήρες στο “Tango” του Mrozek, ένας φοβερός μοντέρνος παππούς. Αλλά στο […]

Το πέρασμα του Αιμίλιου Χουρμούζιου από το Εθνικό Θέατρο

ΝΙΚΟΣ Δ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ο Αιμίλιος Χουρμούζιος με την είσοδό του στο Εθνικό Θέατρο έδειξε τις τεράστιες πνευματικές, ψυχικές και διοικητικές διαστάσεις μιας γιγάντιας, προικισμένης και ανεπανάληπτης θεατρικής προσωπικότητας. Ανατόμος και μελετητής της εποχής του, και βαθύς γνώστης του θεάτρου ο Αιμίλιος Χουρμούζιος, παίρνοντας στα χέρια του το Εθνικό, ήξερε καλά και την ευθύνη της βαριάς […]

Τρεις παραστάσεις του 1935

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Γρ. Ξενόπουλου : “Φοιτηταί”, Εθνικό Θέατρο – Δ. Μπόγρη : “Το Μπουρίνι”, θίασος Αλίκης-Μουσούρη – Αλ. Τολστόι : “Ο θάνατος του Ιβάν του Τρομερού”, Εθνικό Θέατρο. Η ηθογραφία, στο νεοελληνικό θέατρο, διατηρήθηκε σε ζωή περισσότερο παρ’ όσο στην αφηγηματική πεζογραφία. Ο λόγος δεν ξέρω αν είναι άσχετος με την κρίσιμη εποχή που περνάει […]

Οφειλή στον Ίψεν

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Ο Ίψεν έχει καθιερωθεί σαν αξία κλασική, όμως δεν έπαψε ποτέ ν’ αμφισβητείται. Κάθε φορά που θα πιάσει κανένας να κάνει λόγο γι’ αυτόν, νιώθει την ανάγκη – αν είναι άνθρωπος που βρίσκεται σ’ επαφή ζεστή με το γύρω του κόσμο, τη ρέουσα πραγματικότητα, – να υποστηρίξει τη γνώμη του, να τη στηρίξει, […]