Σωκράτης Καραντινός (1906-1979), σκηνοθέτης και δάσκαλος
Θυμότανε κανείς γέροντες δασκάλους
που μας άφησαν ορφανούς.
Γιώργος Σεφέρης
Αυτοί οι δάσκαλοί μας ήταν παράξενοι άνθρωποι. Τους θυμάμαι σαν να ήταν μέλη μιας μυστικής εταιρείας – διέφεραν στις όψεις και στις απόψεις, αλλά με έναν βαρύ όρκο ταγμένπι σ’ αυτό που υπηρετούσαν. Τους έβλεπα συγκεντρωμένους στο γραφείο μετά το διάλειμμα, στις εξετάσεις, στις γιορτές της Σχολής και ενώ γελούσαν –και γελούσαν τρανταχτά, άφθονα–, την ίδια στιγμή ήταν σαν να κρατούσαν κάποιο μυστικό που το ήξεραν μόνο εκείννοι και δε θα σ’ το έδιναν, εάν δεν το ανακάλυπτες μόνος σου, για να σε δεχτούν τότε στη μυστική εταιρεία τους.
Άγγελος Τερζάκης, Σωκράτης Καραντινός, Τάκης Μουζενίδης, Αιμίλιος Χουρμούζιος, Στέλιος Βόκοβιτς, Λυκούργος Καλλέργης, Θάνος Κωτσόπουλος, Άννα Συνοδινού, Γεώργιος Ζώρας, Ελένη Χαλκούση, Μαρία Χορς, Μιράντα Μυράτ.
Όλοι είχαν το δώρο της αφιέρωσης και της αφοσίωσης. Να πήραμε αυτό τουλάχιστον!
Τον Σωκράτη Καραντινό δεν τον είχα ποτέ τακτικό δάσκαλο. Ήταν διευθυντής στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και έπαινε στην τάξη για να κάνει κάποια ανακοίνωση, να μας παρουσιάσει κάποιο νέο καθηγητή, ή να καλύψει το κενό από την απουσία κάποιου άλλου. Τον θυμάμι όμως τόσο έντονα σαν να έχω μπροστά μου μια λιθογραφία του Πανσέληνου. Καθόταν πίσω από το γραφείο του, με τα γυαλιά στην άκρη της γρυπής μύτης, τα μάτια του σκιασμένα από τα “πολεμικά” φρύδια, με τη φαλάκρα να ξεπερνάει το μέσο του κρανίου, και ύστερα τα αραιά, μακριά μαλλιά –ένα “κάτι” καλλιτεχνικό στην όψη του–, φιγούρα μολιερική, ή κάποιου δικηγόρου από μυθιστόρημα του Ντίκενς ή του Μπαλζάκ.
Ο Καραντινός ήταν ο πιο μυστικός, ο πιο αφιερωμένος από όλους τους δασκάλους μας. Είχε ενώσει δυο “φαινομενικά” διαφορετικούς κόσμους σε έναν: το θέατρο και την πατρίδα. Δεν τον ενδιέφερε να σκηνοθετεί, τον ενδιέφερε να δημιουργεί χώρους, εστίες, κόσμους για να πράττουν οι άλλοι. Δικό του έργο το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Σε μια εποχή όπου η συμπρωτεύουσα ήταν βυθισμένη στο παρακράτος, σε πνευματική και κοινωνική κρίση, ο Καραντινός ξεσήκωσε ηθοποιούς, τεχνικούς, σκηνοθέτες και ανηφόρισαν βορεινά για να θεμελιώσουν μια εστία ανάσας και δημιουργίας.
Ανάδινε βαθιά πνευματικότητα ο δάσκαλός μας και συχνά μια παράξενη σιωπή. Τον έχω κρυφοκοιτάξει από την πόρτα του γραφείου του. Ήταν μόνος πίσω από το τραπέζι του και δεν έκανε τίποτα. Το οξύ βλέμμα του ήταν μαλακό τώρα, σπαρακτικά γεροντικό και αφημένο στο κενό. Γερτός πίσω, κουρασμένος, βυθισμένος σε μια εκκωφαντική σιωπή. Κι όμως δεν είχε τίποτα το μίζερο επάνω του. Περισσότερο ήταν ένα άγαλμα, ένα νόημα, αυτό το νόημα που θα προσπαθήσω κι εγώ αργότερα να μάθω, να αποκτήσω – μάταια;–, για να με τυλίξει κι εμένα η σιωπή του δασκάλου μου σαν το μεγαλύτερο δώρο της ζωής.
______________________________
- Πρώτη δημοσίευση: Η Λέξη. Ελληνική και ξένη λογοτεχνία. Αφιέρωμα: Το ελληνικό θέατρο. Τεύχος 199, Ιανουάριος-Μάρτιος 2009.
The following two tabs change content below.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Ο Γιώργος Μιχαηλίδης γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία Αττικής το 1938. Σπούδασε αρχιτεκτονική αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του και στράφηκε στο θέατρο. Απόφοιτος της Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, δημιούργησε το Θέατρο Νέας Ιωνίας το 1965, το πρώτο περιφερειακό θέατρο στην Ελλάδα, το οποίο λειτούργησε για δύο χρόνια. Το 1972 δημιούργησε το Ανοιχτό Θέατρο στην Κυψέλη -έως τη διακοπή του το 1975- και εξέδωσε το περιοδικό "Ανοιχτό Θέατρο". Το 1984 άρχισε η λειτουργία του δεύτερου Ανοιχτού Θεάτρου όπου ανέβασε έργα όλων των σημαντικών θεατρικών συγγραφέων, Ελλήνων και ξένων. Σκηνοθέτησε σειρές για την τηλεόραση σε δικά του σενάρια, όπως "Συμβολαιογράφος", Άθλιοι των Αθηνών", κ.ά. Επίσης ασχολήθηκε με τη συγγραφή μυθιστορημάτων. Έφυγε από τη ζωή στις 22 Οκτωβρίου 2018, σε ηλικία 80 ετών.
Latest posts by ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ (see all)
- Σωκράτης Καραντινός (1906-1979), σκηνοθέτης και δάσκαλος - 8 Ιουνίου, 2021
