Ο ιστορικός μου ήρωας, Αντόν Τσέχωφ
ΠΡΟΦΙΛ: ο Αντόν Τσέχωφ ήταν διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας, θεωρούμενος μεταξύ των κορυφαίων συγγραφέων σύντομων ιστοριών όλων των εποχών, ο Τσέχωφ είναι ίσως κυρίως γνωστός για τα τέσσερα κλασικά θεατρικά έργα του – Ο γλάρος, Ο θείος Βάνιας, Οι τρεις αδελφές και Ο Βυσσινόκηπος, τα οποία εξακολουθούν να παίζονται σε τακτική βάση σε όλο τον κόσμο. Πτυχιούχος ιατρικής, πέθανε από φυματίωση σε ηλικία 44 ετών.
- Ουίλιαμ Μπόιντ*
Πότε άκουσες για πρώτη φορά για τον Αντόν Τσέχωφ; Η πρώτη μου “αποκαλυπτική” επαφή με τον Τσέχωφ ήταν όταν είδα μια τηλεοπτική διασκευή του Βυσσινόκηπου στο BBC. ‘Ήμουν κοντά στα 30, και σαν να άλλαξε ξαφνικά ο κόσμος γύρω μου. Από τότε δεν έχω σταματήσει να κολυμπάω στην τσεχωφιανή θάλασσα.
Τι είδους προσωπικότητα ήταν; Σπούδασε ιατρική και στήριξε πραγματικά την οικογένειά του –είχε και δυο αλκοολικούς αδελφούς– τόσο ως γιατρός όσο και ως γραφιάς, δημοσιεύοντας ιστορίες του σε εφημερίδες. Δυστυχώς, μόλις στα 24 χρόνια του έπαθε το πρώτο του αιμορραγικό επεισόδιο εξαιτίας της φυματίωσης. Επειδή ήταν γιατρός γνώριζε ότι δεν θα ζούσε για πολύ, και τελικάα άντεξε μέχρι τα 44. Νομίζω όμως ότι αυτή η αίσθηση του κοντινού τέλους τον βοήθησε να γράφει με τόσο ξεκάθαρη και πραγματιστική ματιά. Επίσης, έζησε μια ιδιαίτερα έντονη ερωτική ζωή, αλλάζοντας συχνά συντρόφους.
Τι τον κάνει ήρωα; Τα διηγήματά του είναι για μένα ό,τι σημαντικότερο δημιούργησε. Αυτές οι εκπληκτικές ιστορίες, γραμμένες στα τέλη του 19ου αιώνα, παραμένουν τόσο σύγχρονες ως προς το πνεύμα τους, που θα μπορούσαν να είχαν γραφτεί χτες το βράδυ. Αυτή η μόνιμα φρέσκια ματιά του πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση τον έκανε τόσο ξεχωριστό και ασυνήθιστο για την εποχή του. Είναι ένας άνθρωπος που δεν πιστεύει πουθενά και αντιμετωπίζει τη ζωή σαν μια παράδοξη ιλαροτραγωδία.
Ποια ήταν η σημαντικότερη στιγμή της ζωής του; Η συλλογική κυκλοφορία των έργων του στη Ρωσία, ενόσω ακόμα ζούσε. Αφού εισέπραξε όσα περισσότερα χρήματα μπορούσε από την πώληση των δικαιωμάτων τους, στη συνέχεια είχε τη δυνατότητα να βοηθήσει την οικογένειά του, κάτι που θεωρώ αποθέωση της λογοτεχνικής του σταδιοδρομίας. Ταυτόχρονα παρέμενε γιατρός, φρόντιζε ανθρώπους που έπασχαν από χολέρα και πραγματοποίησε ένα φοβερό ταξίδι στο νησί-κολαστήριο της Σαχαλίνης, στην άπω ρωσική ανατολή, για να αποκαλύψει τα βάσανα και την εξαθλίωση των ανθρώπων που ζούσαν αποκλεισμένοι εκεί.
Υπάρχει κάτι που δεν θαυμάζεις σ’εκείνον; Από τη στιγμή που ήταν ένας κοινωνικά φιλελεύθερος άνθρωπος, ποτέ μου δεν κατάλαβα πραγματικά πώς μπορούσε να είναι φίλος με τον Αλεξέι Σουβόριν, έναν φανατικό αντισημίτη εκδότη, με πραγματικά τερατώδεις απόψεις. Επίσης, δεν χωρά αμφιβολία ότι [ο Τσέχωφ] συμπεριφέρθηκε άσχημα σε πολλές γυναίκες που τον αγάπησαν. Ήταν κλασικό δείγμα ατόμου που φοβόταν να δεσμευτεί, γι’ αυτό και από τη στιγμή που κάποια του πρότεινε να παντρευτούν, εκείνος πήγαινε αμέσως στην επόμενη. [Τελικά, πάντως, παντρεύτηκε την ηθοποιό Όλγα Κνίπερ, έστω 3 χρόνια πριν από τον θάνατό του.]
Βρίσκεις ομοιότητες ανάμεσα στη ζωή του και στη δική σου; Νομίζω ότι μοιραζόμασταν μια κοινή αντίληψη για τον κόσμο, κι ίσως γι’ αυτό έγραψα ένα θεατρικό βασισμένο σε δυο διηγήματά του. Βέβαια, οι ιδιωτικές μας ζωές δεν μοιάζουν καθόλου – έχω κλείσει δεκαετίες ευτυχίας ως παντρεμένος! Πιστεύω ότι η διαρκής επαφή του με τον θάνατο εξηγεί πολλά για τη γενική στάση ζωής του, ειδικά από τη στιγμή που αντιλαμβανόταν τη φλόγα της να τρεμοσβήνει μέρα με τη μέρα.
* Ο Ουίλιαμ Μπάιντ είναι ένας από τους διασημότερους μυθιστοριογράφου στη Βρετανία. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του, Trio (Viking Penguin), κυκλοφόρησε στα τέλη του 2020.
- Αναδημοσίευση από το περιοδικό HiSTORY magazine, Αύγουστος 2021
The following two tabs change content below.
Latest posts by dromena (see all)
- Κυκλοφορεί σε μετάφραση του Καθηγητή Βάιου Λιαπή το βιβλίο «Το Αρχαίο Θέατρο μέσα από τις Πηγές» - 14 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (3) - 11 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (2) - 10 Νοεμβρίου, 2024
- ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ : Η Αυλή των Θαυμάτων (1) - 10 Νοεμβρίου, 2024
- Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024
