To «Μοιρολόι» στο Γερμανικό Θέατρο
Μια θεατρική κραυγή ενηλικίωσης και χειραφέτησης και ταυτόχρονα μια γροθιά στην πατριαρχία από τη Νεανική Σκηνή του Γερμανικού Θεάτρου βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Κάρεν Κέλερ.
Ένα νησί με άσπρα σπίτια, στη μέση του πελάγους, απομονωμένο από τον πολιτισμό, αύταρκες, με άγρια ομορφιά. Λούζεται μόνο από το φως του ήλιου και του φεγγαριού. Δεν έχει ηλεκτρικό, ούτε δρόμους. Το κεντρικό γραφειοκρατικό κράτος είναι απόν και οι λιγοστοί κάτοικοι, γηραιοί κυρίως αλλά και κάποιοι έφηβοι και παιδιά ζουν σε έναν ιδιότυπο Μεσαίωνα που διέπεται από αρχετυπικούς δυισμούς: φως-σκοτάδι, άνδρες-γυναίκες, στεριά-θάλασσα, ζωή-θάνατος. Το νησί δεν έχει όνομα, είναι επίσης άχρονο. Από μακριά αντηχούν περίεργα τραγούδια που θυμίζουν τα μοιρολόγια της Μάνης αλλά και τα πορτογαλικά φάντο ή παραδοσιακά αφρικανικά τραγούδια. Ήχοι επίσης αρχέγονοι με κοινές ρίζες στη Μεσόγειο.
To Γερμανικό Θέατρο στο Βερολίνο
Σε αυτό το πλαίσιο τοποθετεί η Ολλανδή σκηνοθέτις και κάτοχος του θεατρικού βραβείου Φάουστ, Λίζμπετ Κόλχοφ, τη μεταφορά επί σκηνής του μυθιστορήματος της Γερμανίδας συγγραφέα Κάρεν Κέλερ «Μοιρολόι», που ανέβηκε φέτος από τη Νεανική Σκηνή του σημαντικού Γερμανικού Θεάτρου στο κέντρο του Βερολίνου. Ο ελληνικός τίτλος δεν είναι όμως παρά μόνο η αφορμή για μια αναφορά στον σπαραγμό των γυναικείων φωνών μέσα σε μια αυστηρά πατριαρχική και ασφυκτικά κλειστή μικρή κοινωνία.
Το θεατρικό «Μοιρολόι» μοιάζει περισσότερο με στροφές ποιήματος, που περιγράφουν διάσπαρτες σκηνές μιας αλλόκοτης καθημερινότητας παρά με κανονική σπονδυλωτή παράσταση. Μια απλή κι άλλο τόσο ακατανόητη καθημερινότητα νεαρών κοριτσιών που οδεύουν προς την ενηλικίωση, χωρίς καν όνομα, χωρίς ταυτότητα. Πλένουν μηχανικά ρούχα, ράβουν, μαθαίνουν τις παραδόσεις από τη «γιαγιά», κομβική φιγούρα της παράστασης που παραπέμπει στα παλιά κοινωνικά ήθη, παιγμένη από τη Βραζιλιάνα Ευτάλια ντε Καρβάλο.
Ξένο σώμα η πατριαρχία
To μυθιστόρημα Μοιρολόι της Κάρεν Κέλερ
Οι γυναίκες στο νησί βρίσκονται στη σκιά των ανδρών, μαθαίνουν να τους υπηρετούν από πολύ μικρή ηλικία. Μόνο οι άνδρες άλλωστε έχουν δικαίωμα να πηγαίνουν σχολείο, να νομοθετούν, να μιλούν στην πλατεία για δημόσια θέματα, να παίρνουν αποφάσεις, να καθορίζουν τις τύχες των γυναικών και να τις χτυπούν… γιατί απλώς επιτρέπεται.
Μέσα στην όλη ισορροπία του λιτού σκηνικού, της πεπερασμένης στεριάς και της απέραντης θάλασσας, η απολυτότητα της πατριαρχικής κοινωνίας είναι η μόνη που φαντάζει ξένο σώμα. Και ειδικά τα μικρά κορίτσια του νησιού, που δεν έχουν βιώσει ακόμη αυτή την ώσμωση με τις πατριαρχικές αντιλήψεις, αντιδρούν απέναντι σ’ αυτές αυθόρμητα και φυσικά. Θέλουν να πάνε σχολείο, να μορφωθούν, να ερωτευθούν, να παντρευτούν μόνο εφόσον το θέλουν και όποιον θέλουν, ασκούν κριτική στη θρησκεία και την οικογένεια, θέλουν να φύγουν από το νησί. Μέχρι που επαναστατούν για τα καλά, παίρνουν για λίγο τα ηνία του χωριού, όπως η Λυσιστράτη, κι έρχονται σε ρήξη με την πατριαρχία ως θεσμό και αντίληψη χωρίς να απορρίπτουν ταυτόχρονα τα αγόρια.
Με γλώσσα απλή, σχεδόν απλοϊκή, χωρίς σύνθετα νοήματα αλλά με διαρκές το αίσθημα της πάλης με το παλιό, το ξεπερασμένο, το καταπιεστικό, το «Μοιρολόι» γίνεται τελικά ένα σύγχρονο παραμύθι για την ισότητα, την ελευθερία, την εξάλειψη των διακρίσεων και των στερεοτύπων που ξεκινούν από το φύλο.
Παρά τις όποιες σκηνοθετικές και ερμηνευτικές αδυναμίες, είναι μια παράσταση που μπορεί να μιλήσει στις καρδιές των νέων και όχι μόνο, αν κρίνει κανείς από την κατάμεστη αίθουσα του Γερμανικού Θεάτρου, με πολλούς εφήβους αλλά και γονείς ανάμεσα στο κοινό.
Δήμητρα Κυρανούδη, Βερολίνο
Πηγή: www.dw.com/
The following two tabs change content below.
Latest posts by dromena (see all)
- Ο Σαίξπηρ στο πολεμικό Λονδίνο - 11 Απριλίου, 2024
- Η “Δωδέκατη νύχτα” του Σαίξπηρ - 2 Απριλίου, 2024
- Αν ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθετούσε τον τηλεφωνικό κατάλογο - 31 Μαρτίου, 2024
- Ο σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024
- Μνήμη Νίκου Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024
