• ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΛΙΔΩΡΙΚΗΣ

Την άνοιξη του 1898 ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ περιοδεύοντας στις επαρχίες επισκέφθηκε και τας Πάτρας, όπου κατά σύμπτωση έδινε εκεί παραστάσεις με το θίασό της η μεγάλη τραγωδός Ευαγγελία Παρασκευοπούλου. Στο διάλειμμα, λοιπόν, μιας παραστάσεως που δόθηκε προς τιμήν του Βασιλέως, ο κατόπιν ιδρυτής του “Βασιλικού Θεάτρου” είπε στη8ν πρωταγωνίστρια : “Εννοώ να διαλαληθή ότι θα υποστηρίξω το Ελληνικόν Θέατρον”. Τα λόγια του αειμνήστου Γεωργίου Α΄ κυκλοφόρησαν ευρύτατα στους φιλοθεατρικούς κύκλους και γέννησαν ζωηρές ελπίδες, ότι γρήγορα θα άνοιγαν οι πύλες του Βασιλικού Θεάτρου, που ήτανε σχεδόν έτοιμο και μόνο λίγες προσθήκες περίμενε ακόμη από τον αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ με μιαν αύξηση της δαπάνης από εκατό σε εκατόν πενήντα χιλιάδες δραχμές.

Και ευτυχώς για τις δεκαετηρίδες που ακολούθησαν οι ελπίδες όλων μας δεν διαψεύτηκαν. Τον Ιούνιον του 1898 ο Βασιλεύς Γεώργιος ετηλεγράφησε από τα λουτρά τού Αιξ Λε Μπαιν, όπου περνούσε το καλοκαίρι του, ότι το θέατρον είταν πλέον πραγματικότης, το ονόμαζε “Βασιλικόν Ελληνικόν Θέατρον” και διώριζε Διευθυντή του τον Άγγελο Βλάχο και Γραμματέα του τον Στέφανο Στεφάνου.

Ο διορισμός του Αγγέλου Βλάχου στη διεύθυνση του πρώτου “Βασιλικού Ελληνικού Θεάτρου” είταν αναγνώριση και επίστεψη των αγώνων ενός ανδρός, που από καιρό κατείχε τα σκήπτρα στα Γράμματα και στη Διπλωματία, γι’ αυτό τον επεδοκίμασε ολόκληρος ο καλλιτεχνικός και επιστημονικός κόσμος της εποχής εκείνης. Ιδιαιτέρως στον τομέα του Θεάτρου ο Άγγελος Βλάχος είχε κάνει ορμητικούς δημοσιογραφικούς αγώνες, ως μέλος Επιτροπών και Συλλόγων που είχαν μέλη τους έναν Χαρίλαο Τρικούπη, τον Αλέξ. Ραγκαβή, τον Επαμ. Δεληγιώργη, τον Δημ. Βερναρδάκη κ.ά. Από τους ιδρυτάς τού “Μουσικού και Δραματικού Συλλόγου”, ο Άγγελος Βλάχος, είχε αγωνισθή ως μέλος της “Εταιρίας προς ανέγερσιν και διατήρησιν Θεάτρου εν Αθήναις” με συνεργάτας του τον τότε Δήμαρχον Αθηναίων Π.Σ. Κυριακόν, τον Μαρίνον Ρενιέρην, τον Παύλον Καλλιγάν, τον Κ. Δουρούτην , τον Τιμ. Φιλήμονα, τον Γ. Παχήν, τον Α. Λασκαρίδην. Η Επιτροπή αυτή είχε μάλιστα συντάξει και καταστατικό από τριάντα δυο άρθρα. Αλλά ποιο είταν το Θέατρο αυτό ; Το 4ον άρθρον του Καταστατικού της Εταιρίας έλεγε : “Το Θέατρον οικοδομηθήσεται επί οικοπέδου ανήκοντος εις τον Δήμον Αθηναίων εν τω κέντρω της πλατείας Λουδοβίκου, απέναντι του καταστήματος της Εθνικής Τραπέζης”. Είταν το μετά δεκαεπτά χρόνια “Δημοτικόν”, που οικοδομήθηκε από τον ακαταπόνητο ζήλο μερικών εκλεκτών ανθρώπων και από τη δωρεά του ευεργέτου Ανδρέα Συγγρού.

Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄, που τιμούσε τον Άγγελο Βλάχο με ιδιαίτερη εμπιστοσύνη και φιλία, που τον θεωρούσε σοφό σύμβουλό του σε κάθε περίπλοκη εθνική ή διπλωματική υπόθεση, ήξερε πολύ καλά τη δημιουργική προσφορά του στο ελληνικό Θέατρο, ώστε να μη διστάση. Τριάντα χρόνων δημιουργική θητεία στις επάλξεις της πνευματικής μας ζωής είταν ένας τίτλος αρμοδιότητος για τον διευθυντή του πρώτου “Βασιλικού Θεάτρου”.

Ο Άγγελος Βλάχος ανέλαβε τη Δ/νση του Βασιλικού Θεάτρου με την απόφαση να διευθύνη αυτό και όχι να διευθύνεται από άλλους, όσο ψηλότερά του κι αν στέκονταν. Εχθρός της αυτοδιαφημίσεως, είχε αποφύγει να ανακοινώση τα μελλοντικά του σχέδια. Μονάχα σε κάποια συνέντευξη, που κατώρθωσε να του πάρη η “Ακρόπολις” την 18 Ιουλίου 1898, δέχτηκε να μιλήση μια και καλή για όλα τα ζητήματα που θα ’πρεπε ν’ απασχολήσουν τη διεύθυνση ενός Εθνικού Θεάτρου. Στην πρώτη ερώτηση του συντάκτου, αν η απόφαση του Βασιλέως Γεωργίου Α΄ για την ίδρυση του “Βασιλικού Θεάτρου” είτανε πρόσφατη, δηλαδή του Ιουλίου του 1898 ή παλαιότερη, ο Άγγελος Βλάχος απάντησε καθαρά : “Όχι, ο Βασιλεύς από πολλού είχεν υπό σπουδαίαν μελέτην το ζήτημα του Εθνικού Θεάτρου, πολλάκις δε με είχεν ομιλήσει επ’ αυτού. Ενθυμούμαι μάλιστα μιαν φοράν, ότε επρόκειτο να διορισθώ πρεσβευτής, μου είπεν : ‘Τι θα κάμης την πρεσβείαν; Έλα να εργασθώμεν υπέρ του Εθνικού Θεάτρου”. Βλέπετε λοιπόν ότι η Α.Μ. από πολλού εσκέπτετο και εμελέτα περί του Εθνικού Θεάτρου, διότι το εθεώρει ως “Το Σχολείον του Λαού”. Και τελειώνοντας τη συνέντευξή του είχε προσθέσει, “δια του ανεγερθέντος Εθνικού Θεάτρου εν όνειρον του Βασιλέως μας και όλων των λογίων επληρώθη. Ας εργασθώμεν λοιπόν νυν εν συμπνοία και αγάπη όπως τώρα, ότε η φερέοικος ελληνική σκηνή θα εύρη μεγαλοπρεπές καταφύγιον, να ανυψώσωμεν αυτήν εις την υψηλήν εκείνην θέσιν, εις ην ανεβίβασαν αυτήν οι ημέτεροι πρόγονοι”.

Με την αυστηρή πλέον παρακολούθηση του Αγγέλου Βλάχου εξακολουθούσαν οι συμπληρώσεις της σκηνής και του κτιρίου του Βασιλικού Θεάτρου. Και ενώ το κοινόν αγωνιούσε να μάθη την έναρξη των παραστάσεων, ο Δ/ντής του Ιδρύματος αφιέρωσε πολλές ώρες για τη σύνταξη του Οργανισμού, τον καταρτισμό του Θιάσου και του Δραματολογίου. Ξαφνικά όμως, τον Απρίλιο του 1901, οι εφημερίδες των Αθηνών πληροφορούσαν ότι ο Άγγελος Βλάχος επρόκειτο να παραιτηθή για λόγους διαφωνίας του προς τον Βασιλέα. Φυσικά ο διευθυντής του Βασιλικού Θεάτρου εχαρακτήρισε τα δημοσιεύματα ως μυθεύματα. Αλλά οι εφημερίδες εξακολουθούσαν να επιμένουν.

Κάτι είχε συμβή… Ο Άγγελος Βλάχος ήδη από τον Ιούνιο του 1900 έως τον Ιανουάριο 1901 παρακολουθούσε ψύχραιμος και σιωπηλός “τα παρασκήνια” ωρισμένου κύκλου, που αντιδρούσε στα σχέδιά του, βέβαιος ότι μια μέρα θα επικρατούσε η αρετή και η αλήθεια. Τον Ιανουάριο 1901 είχε κλείσει “σκανδαλωδώς” η “Δραματική Σχολή” του “Βασιλικού Θεάτρου”, που την διηύθυνε ο Στέφανος Στεφάνου, στην λειτουργία της οποίας, όμως, δεν είχε καθόλου αναμιχθή ο Άγγελος Βλάχος παρουσιάστηκε στον Βασιλέα και για μια στιγμή όλοι πίστεψαν, ότι είχαν παραμερισθή οι άνθρωποι των παρασκηνίων, για να τον αφήσουν να συνεχίση το έργο της θεμελιώσεως του Ιδρύματος. Μέχρι του Νοεμβρίου 1901 ο Άγγελος Βλάχος κυριολεκτικώς εμόχθησε φροντίζοντας για όλα : Έβαλε βάσεις του Οργανισμού, κατάρτισε θίασο, δραματολόγιο, εχάραξε όλη γενικώς την πορεία του Θεάτρου. Φαίνεται, όμως, ότι η αντίδραση στο δημιουργικό αυτό έργο του είταν πολύ έντονη και ύπουλη, ώστε να ον αναγκάση λίγες μέρες πριν από την πανηγυρική έναρξη των παραστάσεων του “Βασιλικού Ελληνικού Θεάτρου”, τον Νοέμβριον 1901, να αποχωρήση από την διεύθυνσή του. Την διεύθυνση την ανέλαβε προσωρινώς ο Γραμματεύς Στέφανος Στεφάνου, για το διορισμό του οποίου απέβλεπαν όλες αυτές οι ενέργειες εκ των παρασκηνίων. Φυσικά η εντύπωση σ’ όλους τους κύκλους είταν οδυνηρή. Ο Άγγελος Βλάχος, ο κατάλληλος άνθρωπος, είχε λείψει από την κατάλληλη θέση. Αλλά για τον ίδιο τον Άγγελο Βλάχο η αποχώρησή του είταν επισφράγιση του κύρους και των δημιουργικών του αποφάσεων. Και συνέχισε απρόσκοπτα πλέον ο εκλεκτός λόγιος να προσφέρη τις υπηρεσίες του στη λογοτεχνία, στη δημοσιογραφία, και στο δημόσιο, όταν στα 1906 ο Βασιλεύς Γεώργιος τον παρακάλεσε να αναλάβη πάλι τη Διεύθυνση του Βασιλικού Θεάτρου.

Στην ιστορία μου του πρώτου “Βασιλικού Θεάτρου”, που ελπίζω γρήγορα να κυκλοφορήση, αφηγούμαι με δοκουμέντα από το προσωπικό μου αρχείο τα γεγονότα του Ιδρύματος από ρο 1902-1906, που είχαν ως αποτέλεσμα την αλλαγή της διευθύνσεως Στ. Στεφάνου. Αλλά από τον Ιούνιο του 1904 ο Άγγελος Βλάχος, μακριά, βέβαια απο το “Βασιλικόν Θέατρον”, συμπάσχων όμως για το κατάντημά του, άρχισε να θριαμβεύη. Στο φύλλο της 6 Ιουνίου 1904 μια μεγάλη εφημερίδα εδημοσίευε την είδηση με κεφαλαία : “Η Διεύθυνσις του Βασιλικού Θεάτρου – Διαταγή του Βασιλέως : Κατά διαταγήν της Α.Μ. του Βασιλέως ο διευθύνων Γραμματεύς του Β.Θ. κ. Στέφανος Στεφάνου από της εσπέρας της χθες έπαυσε πλέον να είναι τοιούτος. Ατυχώς τα πράγματα του Β. Θεάτρου από πολλού είχον περιέλθει εις κατάστασιν μη επιτρέπουσαν την παράτασιν του εν τω Θεάτρω καθεστώτος. Την κατάστασιν επεδείνωσαν τα λαβόντα χώραν εν Αλεξανδρεία και Καϊρω, άτινα περιήλθον φαίνεται εις γνώσιν της Α. Μεγαλειότητος του Βασιλέως. Προς ουδένα μέχρι της στιγμής ταύτης απετάθησαν εκ των Ανακτόρω όπως αναλάβη την διεύθυνσιν. Η εκκρεμότης όμως προφανώς δεν δύναται να παραταθή επί πολύ, καθ’ όσον μετ’ ολίγας ημέρας πρέπει ν’ αρχίση και η προπαρασκευή του δραματολογίου, της προσεχούς περιόδου. Ευχής έργον θα ήτο, εάν, μεθ’ όσα συνέβησαν και τα οποία πρέπει να ανομολογηθή ότι είναι αποτέλεσμα ελλείψεως ενιαίας και σοβαράς διευθύνσεως, η οποία να επιβάλλεται, μη περιπέσωμεν και εις έτερον σφάλμα. Και δι’ αυτόν ακριβώς τον λόγον μετά πολλής χαράς ηκούσαμεν ψιθυριζόμενον ότι πρόκειται να κληθή όπως αναλάβη την διεύθυνσιν ο κ. Άγγ. Βλάχος”. Άλλη σοβαρή εφημερίδα έγραψε ανάμεσα σε άλλα και τα εξής : “Ο Διευθυντής του Βασιλικού Θεατρου : Βεβαιούται ότι η Α.Μ. ο Βασιλεύς θα ευδοκήση να καλέση και πάλιν τον Άγγ. Βλάχον εις την διεύθυνσιν του Β. Θεάτρου καθιστών συγχρόνως και οριστικόν γραμματέα τον νέον κ. Βούλγαρην. Ο κ. Άγγ. Βλάχος θα ικανοποιηθή δια την αληθώς βαρείαν θυσίαν εις ην υπεβλήθη αναγκασθείς να παραιτηθή εξ αιτίας του αποβληθέντος νυν Γραμματέψς. Ο κ. Άγγ. Βλάχος είναι όντως ο ενδεδειγμένος νυν διευθυντής του Βασιλικού Θεάτρου, ο δε διορισμός του μετ΄χαράς ηκούσθη υφ’ όλου του κόσμου των Γραμμάτων”. Ξαφνικά την 9ην Ιουνίου, η “Εστία” δημοσίευσε την ακόλουθη είδηση : “Η Διεύθυνσις του Βασιλικού Θεάτρου. Δεν πρόκειται περί μονιμότητος. Οι ηθοποιοί είχαν αρχίσει τας δοκιμάς των εις το Β. Θέατρον, όταν έξαφνα καλούνται να τεθώσιν εις την γραμμήν δια να ακροασθώσιν των ρημάτων, άτινα ο κ. Επιμελητής καταφθάς την στιγμήν εκείνην επρόκειτο να είπη εις επήκοον. Οι ηθοποιοί αμφοτέρων των φύλων τίθενται εις προσοχήν, ο Επιμελητής της Βασιλικής χορηγίας κ. Νικ. Θων εισέρχεται και, κατά την συνάδελφον “Ακρόπολιν”, ανακοινώνει περίπου τα εξής καταπληκτικά, μετά βραχύν πρόλογον περί της απομακρύνσεως του κ. Στεφάνου :

Την διεύθυνσιν του Θεάτρου αναλαμβάνω τώρα εγώ ενεργότερον και αμεσώτερον, βοηθούμενος και από τον νέον γραμματέα κ. Βούλγαρην, τον οποίον σας παρακαλώ να βοηθήσετε όλοι σας, διότι δεν ξεύρει ακόμη τίποτε από θεατρικά”. Ταύτα περίπου είπε κατά την συνάδελφον ο κ. Επιμελητής. Θα ήσαν δε πράγματι εκπληκτικά, εάν εσήμαιναν ό,τι συμπεραίνει η “Ακρόπολις”, ότι δηλ. πρόκειται περί μονίμου καθεστώτος. Αι ιδικαί μας όμως πληροφορίαι, εφ’ ων φρονούμεν ότι δυνάμεθα να βασισθώμεν, διάφορα παριστώσι τα πράγματα. Άλλως τε πραγματικός διευθυντής μέχρι τούδε ουδείς άλλος ήτο ή ο κ. Θων. Αυτόν εγνώριζον οι ηθοποιοί, αυτόν και πάντες οι εργαζόμενοι και αναμιγνυόμενοι εις το Θέατρον. Επομένως δεν είπε τίποτε νέον χθες εις τους ηθοποιούς, μολονότι κατά τας ιδικάς μας πληροφορίας δεν παρέλειψε και την λέξιν προσωρινώς, όταν τους έλεγεν ότι αναλαμβάνει αμεσώτερον την διεύθυνσιν. Δεν πρόκειται λοιπόν περί μονίμου καθεστώτος, οπότε θα ήτο πράγματι καταπληκτικόν, αλλά περί προσωρινής τινός μεταβατικής καταστάσεως, εις την οποίαν δεν είναι δυνατόν ή να τεθή τέρμα προ τη8ς αναχωρήσεως της Α. Μεγαλειότητος του Βασιλέως”.

Ο Νικ. Θων, Επιμελητής τότε της Βασιλικής χορηγίας και ιδιοκτήτης του γηπέδου, όπου είχε κτισθή το Βασιλικό Θέατρο, φημιζότανε σαν ένας από τους πιο ευφυείς Έλληνες και από τους πιο αφοσιωμένους στον Βασιλέα Γεώργιον Α΄. Αλλά, αν για τις ιδιότητες και τα προσόντα του αυτά δεν μπορώ να έχω γνώμη, για τις γνώσεις του, όμως, στα θεατρικά, κρίνοντας από τις ιδιαίτερες ομιλίες του στις περίφημες συγκεντρώσεις που έκανε στην έπαυλή του, πιστεύω ότι υπήρξε δυστυχώς κάκιστος σύμβουλος και αφορμή σκανδάλων. Όπως είταν φυσικόν η ανάθεση της διευθύνσεως του Β. Θεάτρου στον Επιμελητή Ν. Θων, έστω και προσωρινά, δεν ακούστηκε με ικανοποίηση και όλοι τότε στρέψαμε τα μάτια προς την οδόν Σωκράτους, στο αρχοντικό όπου ήσυχα και φιλοσοφικώτατα εργαζόταν ο πρώτος Δ/ντής του Β. Θεάτρου. “Οι εκτός του Βασιλικού Θεάτρου όλοι κατά σύμπτωσιν επεσκέφθησαν σήμερον το πρωί τον κ. Βλάχον, έγραφε καθημερινή εφημερίς, υπήρχον μάλιστα μερικοί τους οποίους ο κ. Βλάχος ενόμιζε πεθαμένους, διότι είχε να τους ιδή από την εποχή που επήγαινε εις τα θέατρα”. Πρέπει να τονίσω, ότι όλο το διάστημα που ο Άγγ. Βλάχος είταν μακριά από το Βασιλικό Θέατρο είχε δώσει πάντοτε τη συγκατάθεσή του να παίζωνται οι εξαίρετες μεταφράσεις θεατρικών έργων που είχε κάνει. Το Βασιλικό Θέατρο, όμως, κάθε μέρα έπαιρνε τον κατήφορο. Ούτε η αγάπη του ιδρυτού του, Βασιλέως Γεωργίου του Α΄, ούτε το θερμό ενδιαφέρον του Πρίγκηπος Νικολάου είταν ικανά να το συγκρατήσουν από τον κατήφορο. Στάσεις, παραιτήσεις ηθοποιών,αναμπουμπούλες, κακά προμαντέματα, μεγάλη οικονομική ανωμαλία, χάλια, καυστικά άρθρα εναντίον του στις εφημερίδες, σάτιρες και γελοιογραφικά φύλλα και, τέλος, ο θάνατος του Ν. Θων.

Όλοι περίμεναν έναν ικανό για να το συγκρατήση, να το φέρη στο ύψος του προορισμού του.

Τέλος η εφημερίς “Εστία” στο φύλλο της 18 Φεβρουαρίου 1906 δημοσίευσε ειδήσεις τυπωμένες με χοντρά και πολύ μαύρα γράμματα : “Ο κ. Βλάχος εις το Βασιλικόν Θέατρον. Μετ’ ιδιαιτέρας χαράς πληροφορούμεθα ότι η Α.Μ. ο Βασιλεύς προσέφερεν εις τον κ. Άγγ. Βλάχον την θέσιν του Δ/ντού του Βασιλικού Θεάτρου. Ο Θεός να μας φυλάξη μη τυχόν ο κ. Θεοτόκης εκλάβει και την ευγενή ταύτην του Βασιλέως ενέργειαν ως έκφρασιν δυσπιστίας προς την κυβέρνησιν”. Και την 21ην του ίδιου μήνα η “Εστία” συνέχιζε : “Ο Νέος Δ/ντής : Ανεκοινώθη χθες επισημως εκ των Ανακτόρων προς τον κ. Άγγ. Βλάχον ο διορισμός αυτού εις την θέσιν του Διευθυντού του Β.Θ. Και επανέρχεται τοιουτοτρόπως εις τα γραφεία της οδού Αγίου Κωνσταντίνου ο ενδεδειγμένος δια να ρυθμίση τα της λειτουργίας τού εθνικού ιδρύματος και ο μόνος ίσως έχων το φιλολογικόν κύρος, το απαιτούμενον δια να επιβληθή προς το κοινόν εργασία, επί της οποίας είθισται, πας Έλλην να έχη και ιδικήν του γνώμην. Με τον νέον διευθυντήν του το Β.Θ. δεν θα παρίσταται πλέον ως μια από τας συνήθειςδημοκρατικάς σκηνοπηγίας, αλλά θα αποτελέση ίδρυμα με στιβαράν και ενιαίαν διεύθυνσιν, αληθές εθνικόν θέατρον, διευθυνόμενον από προσωπικότητα επιβεβλημένην από πολλού ήδη εις το πολύ ολίγον θεατρικόν κοινόν”.

Η* εδημερίς “Αθήναι” εις άρθρον περί της καταστάσεως εις το Β.Θ. έγραφε μεταξύ άλλων :

“Ο Νέος Διευθυντής – Ο διορισμός του κ. Αγγ. Βλάχου εις την θέσιν του διευθυντού του Β.Θ. δίδει ίσως και τέρμα εις τους φόβους, μήπως η μετά τόσου πανηγυρισμού και τόσων γενναίων εισφορών ιδρυθείσα εθνική σκηνή, μετεβάλλετο αίφνης εις θέατρον σύνηθες από το οποίον δεν θα ευρίσκεται ίσως ούτε μικρά τις γωνία δια τα ελληνικά έργα. Νυν το θέατρον είναι απηλλαγμένον παντός κινδύνου αυλικής ραδιουργίας, και συνεπώς η εν αυτώ εργασία του κ. Αγγέλου Βλάχου θα δυνηθή να προβή άνευ προσκόμματος εις επιτυχίαν”.

Τότε ολόκληρος ο ελληνικός κόσμος, οι εφημερίδες και τα περιοδικά δε σταματούσαν να εκφράζουν μεγάλες ελπίδες για την αναβίωση του Θεάτρου, μια που ξαναπήρε τη διεύθυνσή του ο Άγγ. Βλάχος.

Ο αγαπητός συνάδελφος και σήμερα ακαδημαϊκός Γρηγόριος Ξενόπουλος, δημοσίευσε στην εφημερίδα “Αθήναι” της 30 Νοεμβρίου 1906 μια θεατρικοφιλολογική συνομιλία με τον Άγγελο Βλάχο, που είταν τότε εξήντα οκτώ χρόνων. Παραθέτω ένα απόσπασμα από την ευφυέστατη σκιαγραφία τού συνομιλητού : “…Τον ηυχαρίστησα λοιπόν δια την καλωσύνην του και τον απεχαιρέτησα. Ο κ. Βλάχος ευγενικώτατος πάντοτε, με προέπεμψεν έως την θύραν, με την περπατησιάν εκείνην την οποίαν δεν άλλαξεν, ούτε θ’ αλλάξη ποτέ… Τι τα θέλετε ! Θαυμάζω τον άνθρωπον αυτόν τον αμετάβλητον, τον ακλόνητον, τον άκαμπτον. Όλα γύρω μας αλλάζουν. Οι άνθρωποι κλονίζονται, κάμπτονται, μεταβάλλουν ιδέες και αισθήματα καθημερινώς. Ο κ. Βλάχος μένει πάντοτε ο κ. Βλάχος. Και δια να ενθυμηθώ ένα παλαιόν λογοπαίγνιον του Αννίνου,– ο κ. Βράχος”. Εξ ίσου χαριτωμένη είταν και μια άλλη συνέντευξη του κ. Ξενοπούλου με τον Άγγελο Βλάχο στην εφημερίδα “Αθήναι” της 11 Οκτωβρίου 1907.

Αλλά είχε πια αρχίσει έντονη η πολεμική εναντίον του Βασιλικού Θεάτρου. Η διεύθυνση έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες με τη χορηγία του αειμνήστου Βασιλέως, για να το στερεώση, αλλά το κοινό σιγά-σιγά απομακρυνόταν από την οδόν Αγίου Κωνσταντίνου. Τέλος, κουρασμένος ο Γεώργιος Α΄ να χορηγή το ίδρυμα, εκάλεσε τον Διευθυντή του Άγγελο Βλάχο και του ανάγγειλε την απόφασή του να το κλείση, απόφαση που το κοινόν και ο τύπος την ευρήκαν λογική και επιβαλλόμενη.

Ωστόσο, το πρώτο Βασιλικό Θέατρο δεν είχε αποτύχει στον προορισμό του : Δίδαξε και καθιέρωσε επί Αγγέλου Βλάχου την ποιοτική εργασία στη θεατρική σκηνή. Αν το κοινόν έδειξε αδιαφορία, αυτό είναι θέμα άλλο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του σημερινού “Βασιλικού Θεάτρου Αθηνών” αναγνωρίζοντας τις θυσίες του ιδρυτού τού πρώτου “Εθνικού Θεάτρου”, Βασιλέως Γεωργίου Α΄ και του πρώτου πραγματικού Διευθυντού του, Αγγέλου Βλάχου, στην 36η συνεδρίαση του 1933 αποφάσισε να στήση στο Φουαγιέ του κτιρίου τις δυο προτομές εκείνων που θεμελίωσαν την ελληνική δραματική σκηνή. Μετά πέντε χρόνια αποφασίστηκε να στηθή στον ίδιο χώρο και η προτομή του Πρίγκηπος Νικολάου που πολλά είχε προσφέρει για να ολοκληρωθή η προσπάθεια των δυο πρώτων.

________________

• Πρώτη δημοσίευση: Περ. “Νέα Εστία”, Αφιέρωμα στον Άγγελο Βλάχο, τόμος ΜΣΤ΄, τεύχος 539, Χριστούγεννα 1949.
• Στο κείμενο διατηρήθηκε η ορθογραφία του πρωτοτύπου

The following two tabs change content below.

• Bio
• Latest Posts

dromena

Latest posts by dromena (see all)

• Θέατρο του λαού: Ο Καραγκιόζης, η ιστορία του, η σημασία του - 27 Απριλίου, 2024
• Ο Σαίξπηρ στο πολεμικό Λονδίνο - 11 Απριλίου, 2024
• Η “Δωδέκατη νύχτα” του Σαίξπηρ - 2 Απριλίου, 2024
• Αν ο Νίκος Χαραλάμπους σκηνοθετούσε τον τηλεφωνικό κατάλογο - 31 Μαρτίου, 2024
• Ο σκηνοθέτης Νίκος Χαραλάμπους - 31 Μαρτίου, 2024